Achtergrond

In de bouwsector werken nog zeer veel bedrijven volgens de traditionele  “bouwfilosofie”: elk gebouw is uniek met als gevolg ad-hoc oplossingen op de werf, hoge faalkosten, arbeidsintensieve processen, moeilijke en onveilige arbeidsomstandigheden, veel interferentie tussen (onder-) aannemers. Steeds strengere eisen op vlak van isolatie, luchtdichtheid, akoestiek en stabiliteit vergroten bovenstaande problematiek nog meer.

 

Om hieraan tegemoet te komen, is de sector er meer dan ooit van overtuigd dat men de krachten moet bundelen om tot een concept van bouwindustrialisatie te komen. Door een industriële logica toe te passen op ontwerp, voorbereiding en realisatie van constructies, liggen systeemoplossingen en/of prefabricatie voor de hand. Individuele bedrijven die deze aanpak willen hanteren, stoten meteen op veel drempels zoals de terughoudendheid van architecten en opdrachtgevers, de gesloten bestekken, een te beperkte kennis en vertrouwen in prefabricatie, een te beperkte slagkracht om totaaloplossingen aan te kunnen bieden enz.

Aanpak

Om in te spelen op de huidige noden en opportuniteiten van de bouwsector en zo het gemeenschappelijke doel (= competitiviteitsverhoging door een versterking van de concurrentiepositie van de clusterleden) te realiseren, worden specifieke strategieën ingezet, die gestructureerd worden rond drie hoofdassen:

Promotie

Bewustmaking van de bouwmarkt van de voordelen van systeemoplossingen.

  • Publiciteit en promotie om bestaande en nieuwe oplossingen te duiden, en om het draagvlak voor bouwindustrialisatie te vergroten, onder meer door in te spelen op goede praktijkvoorbeelden en succesverhalen, binnen- en buitenlandse voorbeelden, technische onderbouwing, enz.
  • Technische documentatie uitwerken ter illustratie van een geïndustrialiseerde aanpak en detaillering van bepaalde knopen. Dit vooral als onderbouwing voor de publiciteit, zodat steeds teruggegrepen kan worden naar technische argumentatie.
  • Samenwerking bij uitvoering reële projecten, met het oog op heel concrete samenwerkingen tussen clusterleden, desnoods op basis van prototypes of deelaspecten van een systeem. Door snel op een reëel project samen te werken vergroot het onderling vertrouwen en kunnen plannen voor een aangepaste aanpak of een nieuw type (prefab)oplossing mogelijk sneller geconcretiseerd worden.

Analyses

 Strategische en economische analyse van de toepassingen van systeemoplossingen

  • Analyse huidige stand van zaken “bouwindustrialisatie”: Voornamelijk het in kaart brengen van de huidige drempels en successen in binnen- en buitenland, en marktanalyses en marktbevragingen om het potentieel beter in te schatten.
  • Detailleren en implementeren nieuwe businessmodellen, om de bedrijven daarin te ondersteunen, en om enkele pistes rond bijvoorbeeld samenwerkingsmodellen te illustreren (omdat het uitgangspunt is dat een werf/werk sneller aangepakt zal worden door een bouwteam, waarbij de verantwoordelijkheden mogelijkerwijs verschuiven). In dat kader wordt zowel gekeken naar de Vlaamse markt, als naar de uitbouw van exportpistes.
  • Technisch-economische simulaties voor concrete implementaties, via studie van bouwscenario’s (“varianten”), om de concrete haalbaarheid van enkele systeemoplossingen af te toetsen op realistische werven.

Optimalisatie, integratie en innovatie

Door partnermatching en onderlinge samenwerking wordt gezocht naar optimalisatie, ontwikkeling en integratie van verschillende componenten in nieuwe en innovatieve geïndustrialiseerde bouwsystemen.

  • Onderlinge kennismaking, versterken clustervorming en bedrijfsscreening, als basis om een aantal acties te sturen, en om de bedrijven begeleid te linken aan andere bedrijven, en om als clusterorganisatie zoveel mogelijk links te kunnen voorstellen.
  • Opzetten en ondersteunen gemeenschappelijke O&O-projecten, met het oog op het maximaal valoriseren van kleine en grote ideeën die voortkomen uit de interacties tussen de bedrijven.
  • Stimuleren breder onderzoek met betrekking tot bouwindustrialisatie. Enerzijds om bredere of moeilijkere vragen die in het kader van bouwindustrialisatie naar boven komen maar duidelijk meer onderzoek of langetermijnaanpak vragen ook te kunnen behandelen, bijvoorbeeld via aparte studies, doctoraatsonderzoek, strategisch basisonderzoek of collectieve dossiers. Anderzijds om via dit soort onderzoek de (wetenschappelijke) basis voor bouwindustrialisatie verder uit te breiden.
  • Partnermatching, door combineren type-oplossingen, materialen, technieken en processen, met focus op het verbeteren van systeemoplossingen. Het objectief is het begeleid “matchen” van bedrijven rond bijvoorbeeld technische thema’s, type van aanpak, complementaire ideeën of O&O-visie, door in te spelen op de informatie die beschikbaar is na de bedrijfsscreening. Dit vormt een aanvulling op de meer vrijblijvende onderlinge kennismakingssessies.
  • Innovatiescouting: nieuwe materialen, processen en technieken opvolgen die relevant zijn in het kader van bouwindustrialisatie, en rapportering naar de cluster, om nieuwe ideeën te genereren.